گزارش "جهانی
شدن منصفانه، خلق فرصت براى همه" منتشر شد
تاثيرات منفی شديد جهانی شدن بر اقتصاد کشورهاى فقير
• جهانی شدن نزد اغلب مردان و
زنان جهان، نتوانسته است که آرزوهاى ساده و مشروع اشتغالی آبرومند و آينده اى بهتر
براى فرزندان آنها را برآورد
• نگرانی رو به رشدى درباره مسيرى که
جهانی شدن در زمان حاضر می پيمايد وجود دارد، امتيازها براى بسيارى در فاصله بعيدى
قرار دارد، فساد گسترده شده است، جوامع آزاد با دهشت افکنی جهانی مورد تهديد قرار
گرفته اند و آينده بازارهاى جهانی به طور فزاينده اى زير سئوال رفته است
از : ايرنا
کميسيون
ابعاد اجتماعی جهانی شدن، در گزارش جامعی از تاثيرات منفی شديد جهانی شدن بر
اقتصاد کشورهاى در حال توسعه، افزايش بيکارى در اين کشورها، کاهش رشد اقتصادى و
گسترش عدم توازن اقتصادى اين کشورها با کشورهاى توسعه يافته، خبر داد.
اين کميسيون که از سوى سازمان بين المللی کار در ژنو تشکيل شد و رياست مشترک آن را
"تارجا هالونن" رييس جمهورى فنلاند و "بنجامين ويليام مکاپا"
رييس جمهورى تانزانيا بر عهده داشتند، در گزارش ۱۶۸ صفحه اى خود که "جهانی
شدنی منصفانه: خلق فرصت براى همه" نام دارد، هشدار داد: جهانی شدن نزد اغلب
مردان و زنان جهان، نتوانسته است که آرزوهاى ساده و مشروع اشتغالی آبرومند و آينده
اى بهتر براى فرزندان آنها را برآورد.
اين کميسيون که اعضاى ۲۶ نفره آن را يک برنده جايزه اقتصاد نوبل، سياستمداران،
نمايندگان مجلس و کارشناسان اقتصادى و اجتماعی شامل می شوند در اين گزارش خاطر
نشان ساخته اند: نگرانی رو به رشدى درباره مسيرى که جهانی شدن در زمان حاضر می
پيمايد وجود دارد، امتيازها براى بسيارى در
فاصله بعيدى قرار دارد، فساد گسترده شده است، جوامع آزاد با دهشت افکنی جهانی مورد
تهديد قرار گرفته اند و آينده بازارهاى جهانی به طور فزاينده اى زير سئوال رفته
است.
اين گزارش که خلاصه اى از آن در مقر سازمان ملل در نيويورک منتشر شد، با اشاره به
ضرورت بازنگرى در سياستها و نهادهاى کنونی، خواستار منصفانه شدن جهانی شدن از جمله
قوانين منصفانه ترى در زمينه تجارت بين المللی، سرمايه گذارى و تامين مالی و
مهاجرت و بسيج منابع بين الملی براى افزايش
ظرفيتهاى کشورها براى رسيدن به اهداف اعلاميه هزاره سران (کاهش شمار فقرا به نصف
تا سال ۲۰۱۵) شده است.
روساى جمهورى فنلاند و تانزانيا در اين گزارش تاکيد کرده اند: "ما معتقديم که
يک جهانی شدن بهتر، کليد بهترى براى تضمين زندگی بهتر و امن ترى براى مردم سراسر
جهان در قرن بيست و يکم خواهد بود. پيام ما براى تغيير مسير کنونی جهانی شدن،
پيامی حساس اما مثبت است ... و ما معتقديم که
يک جهان بهتر ممکن خواهد بود."
اين گزارش هشدار داده است: روند کنونی جهانی شدن پيامدهاى نامتوازنی را هم در داخل
کشورها و هم در ميان کشورها آفريده است. ثروت ايجاد شده است. اما بسيارى از کشورها
و مردم سهمی از مزاياى آن ندارند."
اين گزارش با اشاره به اينکه کار و اشتغال براى هرگونه راهبردى در زمينه گسترش
مزاياى جهانی شدن، امرى اساسی است، افزوده است: تعداد بيکاران در جهان به ۱۸۵
ميليون نفر رسيده است که اين رقم بالاترين رقمی است که تاکنون به ثبت رسيده است.
علاوه بر آن "اقتصاد غير رسمی" به رشد
خود ادامه می دهد.
يکی از شرکت کنندگان در کميسيون جهانی ابعاد اجتماعی جهانی شدن از کشور کاستاريکا،
در اين نشست اظهارداشت: احساس رو به رشدى وجود دارد که ما در جهانی زندگی می کنيم
که بشدت در برابر تغييراتی که نمی توانيم آنها را کنترل کنيم، آسيب پذير است.
شرکت کننده ديگرى از مصر در اين کميسيون گفت: ما هنگامی که يک موج بزرگ (جهانی
شدن) آمد، در ساحل خوابيده بوديم.
شرکت کنندگان در اين کميسيون از مساله "فرار مغزها" که قابليت کشورهاى
ضعيف را در ايجاد ظرفيتهاى ملی تضعيف می کند، ابراز نگرانی کرده اند و يادآور شدند
که مهاجرين فقير- بويژه زنان - در اقتصاد غيرقانونی کشورهاى مهاجرپذير به کار می
پردازند.
در گزارش "جهانی شدن منصفانه خلق فرصت براى همه" آمده است: از مزاياى
جهانی شدن در داخل کشورها فقط در صورتی می توان در سطح گسترده اى استفاده کرد و
تاثيرات منفی آن تحت کنترل قرار گيرد که اصول اساسی مردم سالارى، مساوات اجتماعی،
حقوق بشر و حکومت قانون احترام گذاشته شود.
اين گزارش همچنين با اشاره به عدم توازن تجارى کشورهاى ثروتمند و فقير خاطرنشان
ساخته است، نظام تجارى چند جانبه بايد به طور اساسی موانع غيرمنصفانه براى دسترسی
به بازارهاى بين المللی را در مورد کالاهايی که کشورهاى در حال توسعه مزيت نسبی
دارند، بويژه در زمينه پارچه و منسوجات
و فرآورده هاى کشاورزى را کاهش دهد که در اين صورت منافع کشورهاى عقب نگاهداشته
شده حفظ خواهد شد.
در بخش ديگرى از اين گزارش با اشاره به تاثيرات جهانی شدن بر اقتصاد جهان، آمده
است: رشد توليد ناخالص جهانی در دهه ۱۹۹۰ ميلادى، کندتر از دهه ما قبل از آن بوده
است که اين امر مغاير با پيش بينی هاى خوش بينانه مبنی بر تاثيرات رشد اقتصادى
جهانی شدن است.
"رشد، از نظر درآمد سرانه به گونه ناهموارى در سراسر کشورها هم در ميان
کشورهاى در حال توسعه و هم در کشورهاى توسعه يافته توزيع شده است و فقط کشور در
حال توسعه در فواصل سالهاى ۱۹۸۵ تا سال۲۰۰۰ ميلادى سالانه رشدى معادل بيش از سه
درصد داشته اند و در اين مدت ۵۵ کشور در حال توسعه، رشدى معادل کمتر از دو درصد
داشته اند و ۲۳ کشور رشد اقتصادى منفی داشته اند."
گزارش جامع سازمان ملل در زمينه تاثيرات جهانی شدن می افزايد، شکاف درآمدى بين
ثروتمندترين و فقيرترين کشورها نيز به طور قابل ملاحظه اى در حال افزايش است و
از۲۱۲ دلار در سالهاى ۱۹۶۰ تا۱۹۶۲ ميلادى به ۱۱ هزار و۴۱۷ دلار افزايش يافته است.
"عملکرد اقتصادى کشورهاى درحال توسعه به طور قابل مقايسه اى از کشورهاى صنعتی
در سالهاى ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۱ ميلادى عقب مانده است و جهانی را خلق کرده است که در آن ۲۲
کشور صنعتی که ۱۴ درصد از جمعيت جهان را دارند، در حدود نيمی از تجارت جهانی و بيش
از نيمی از سرمايه گذارى مستقيم خارجی را در اختيار دارند."
براساس اين گزارش، ميزان بيکارى در جهان در سال ۲۰۰۳ ميلادى به افزايش خود ادامه
داد و تعداد افراد بيکار و جوياى کار به بيش از ۱۸۵ ميليون نفر و يا به عبارتی به
۲ / ۶ درصد از نيروى کار رسيد که اين رقم بالاترين رقمی است که توسط سازمان بين
المللی کار ثبت شده است.
۲ / ۸۸ ميليون نفر از جوانانی که در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال هستند و اغلب آنها در
کشورهاى درحال توسعه زندگی می کنند، بيشترين آسيب را در اين زمينه داشته اند و
ميزان بيکارى در اين کشورها به ۴/۱۴ درصد رسيده است.
"اقتصاد غير رسمی" که در آن افرادى بدون اشتغال و يا مزاياى ثابتی
فعاليت می کنند، در کشورهايی با رشد توليد ناخالص داخلی، به گسترش خود ادامه می
دهد.
در اين کشورها مشاغل کمترى در دسترس است و به طور همزمان شمار فقرا يا فرادى که
روزانه با يک دلار و يا کمتر زندگی می کنند، در سال ۲۰۰۳ ميلادى افزايش يافت و به
حدود ۵۵۰ ميليون نفر رسيد.
اين گزارش هشدار داده است، اهداف اعلاميه سران در زمينه کاهش فقرا به نصف در سال
۲۰۱۵، به خطر افتاده است و براى تحقق اين اهداف سالانه حداقل ۴ ميليارد دلار کمک
خارجی توسعه اى اضافی مورد نياز است .