پــــــــــنـــــــــاهـــــــگاه
طـــــــالــــــبـــــان
سرمقاله
واشنگتن پست يکشنبه 2 نومبر 2003
ازروزنامه شرق
ترجمه مهر داد مير دامادی
شهر كويته
اكنون چيزي بيش از يك مركز ايالتي در پاكستان است، شايد بتوان اين شهر را مقر جنبش
افراطي طالبان كه تا دو سال پيش بر افغانستان حكمراني مي كرد و به اسامه بن
لادن پناه داده بود توصيف كرد. بر طبق گزارشي كه احمد رشيد روزنامه نگار
معتبر و معروف پاكستاني تهيه كرده «هزاران جنگجوي طالبان اكنون در مساجد و مدارس
ديني پاكستان اقامت داشته و تحت حمايت كامل احزاب حاكم منطقه و گروه هاي شبه
نظامي پاكستاني قرار دارند. رهبران طالبان كه آمريكا و دولت افغانستان در پي آنها
هستند بي هيچ محوري در روستاهاي اطراف كويته زندگي مي كنند.» رشيد از
قول وزير اطلاعات دولت ايالتي نقل مي كند كه «تنها طالبان مي توانند
دولتي واقعي در افغانستان تشكيل دهند.» جان لنكستر خبرنگار واشنگتن پست در جريان
سفر خود به پاكستان يكي از سربازگيران و تامين كنندگان نيرو براي طالبان را
ملاقات كرده و او نيز سفر خود را در تابستان گذشته به افغانستان همراه 14
پاكستاني براي جنگ با نيروهاي آمريكايي و دولت افغانستان را براي وي شرح داده بود.
«گذشتن از مرز و رفتن به افغانستان اصلا كار مشكلي نيست.»
تمام اين
موارد در كشوري روي مي دهد كه ادعا مي كند ايالات متحد آمريكا در جنگ
عليه تروريسم بوده و تاكنون3 ميليارد دلار به عنوان بخشي از «تعهد دراز مدت آمريكا
به پاكستان» كمك از دولت بوش دريافت داشته است. رهبران طالبان و پيروان آنها نه در
دشت هاي لم يزرع افغانستان پراكنده اند و نه در غارهاي مناطق
دورافتاده سكني گزيده اند. آنها آشكارا در شهري بزرگ فعاليت مي كنند و
كنترل چندين محله آن را در اختيار دارند. سياستمداران محلي هم به نفع آنها سخنراني
كرده و براي آنها اعانه و كمك جمع آوري مي كنند. وقتي هم كه براي حمله به
نيروهاي دولتي افغانستان عازم مي شوند نه به صورت يك به يك يا دو به دو بلكه
در گروه هاي چند ده نفره با اتوبوس از مرز مي گذرند و نيروهاي مرزي
پاكستان هم براي آنها دست تكان مي دهند. در چند ماه گذشته همين افراد در
چندين حمله مختلف بيش از 400 غيرنظامي و سرباز افغان و نيز چندين سرباز آمريكايي
را كشته اند.
اگر اكنون
افغانستان در خطر بازگشت به دوران پرآشوب جنگ داخلي است پناه دادن و حمايت
از طالبان در پاكستان دليل اصلي آن است. با اين وجود دولت بوش هيچ توضيحي از پرويز
مشرف در اين باره نخواسته است. ماه گذشته ريچارد آرميتاژ معاون وزير امورخارجه
آمريكا قبل از سفر به اسلام آباد به طور غيررسمي اعلام كرد كه بخش هايي از
ارتش ژنرال مشرف و نيروهاي امنيتي پاكستان از جنگ بر عليه تروريسم حمايت
نمي كنند. اما ارتش پاكستان قبل از رسيدن هيات آمريكايي به مواضع طالبان يورش
برد و آرميتاژ اعلام داشت كه از صحبت با مشرف «هيجان زده» شده است. «رابطه با
پاكستان رابطه اي ويژه براي ايالات متحده است و رابطه اي است كه رئيس
جمهور آمريكا ارزش زيادي براي آن قائل است.»
به نظر
مي رسد دولت بوش اعتقاد دارد كه گزينه اي غير از همكاري با ژنرال مشرف
ندارد. مشرف هميشه قول داده كه با افراطيون اسلامي مبارزه كند و بدين امر اشاره
كرده كه در صورت ناكامي دولت او، اين افراطيون زمام امور را در دست خواهند گرفت.
در اواخر سپتامبر آمريكا پاكستان را ترغيب و تطميع كرد كه در موافقتنامه اي
كتبي تضمين دهد كه كنترل خود بر «مواضع همجوار مرز افغانستان» را تقويت كند. اين
كار دشواري است چرا كه مشرف حداقل از عمليات و فعاليت هاي علني طالبان در
كويت و ديگر شهرها جلوگيري نمي كند. كنگره اخيرا كمك به پاكستان را مجددا
تمديد كرد اما شرطي بر آن افزود كه دولت را ملزم به تاييد شركت پاكستان در
جنگ عليه تروريسم مي كرد. اگر آمريكا قرار است به حمايت خود از مشرف
ادامه دهد بايد ژنرال را ملزم به اجراي تعهداتش كرد.