عصيانها و آرمانها

صادق پيکار

 

عصيانها و آرمانها مجموعهً طنزهای منظوم است از فرهنگی فرهيخته جناب صادق پيکار. اين مجموعه در68 صفحه با قطع و صحافت نسبتا خوب توسط انتشارات ارگان نشراتی انيس مهاجر در سال 2005 خورشيدی درآستراليا به نشر رسيده است.

اين مجموعهً شعری جناب پيکارجالب و خوانيست زيرا ايشان مسايل بسيار مبرم سياسی  ـ  اجتماعی کنونی جامعهً ما را بشکل بسيار سليس و ساده بزبان شعری بيان داشته اند که بسيار دلچسپ است.

صادق پيکار پس از فراغت از فاکولته شرعيات دانشگاه کابل در سال 1341  ، تا زمان مهاجرت اجباری به آسراليا ، مدت 25 سال در دواير قضايی و قانوگذاری کشور مصروف کار بوده است. وی از دانشگاه های دهلی هندوستان و جورج واشنگتن ايالات متحدهً امريکا در رشته حقوق ماستری دارد.

جناب صادق پيکار اکنون مسئوليت نشر انيس مهاجر در شهر سدنی را بعهده دارد. 

ما درحاليکه خوانش آين اثر را به تمام هموطنان توصيه ميکنيم ، شماری ازين طنزها را برگزيديم تا شمهً از محتوای اين اثر گرانبها را معرفی کرده باشيم.

 

 

به رفيق همسفرم ، مگس آستراليايی

 

ای مگس حيف ، جســـــــــوری و کمی ديده درايی

از ره گـــــــــوش در آيی ،   ز ره ديــــــــده برآيی

گاه برديـــــــــده و گاه بر لب و بر چاه زنخنـــــدان

بنشينی و بخــــــيـــــزی ، غم جان را بفـــــــــزايی

بوسه ها از لب و رخـــــــسار و بناگــــوش بچينی

هرکجا ميل دلــــــــت بود ، در آيی  و بــــــــرآيی

سرابرو چـــــــو نشينی به تــــــماشــــــای رخ ماه

هرکه چشمـــــــــــــک بزنندت ، کمکی دير بپايی

ماه رويان پـــــــــری چـــــــهره و نازک بدنان را

خال رخسار بــــــبوسی ، لب و دندان ننـــــــمايی

هرکجا قـــــــند و عســـــــــل بود قدم رنجه نمايی

غسل تعمــــــــــــــيد کنی و تن و جان تازه نمايی

اين چه رمزيست که هرجا گذرت شد به ره عشق

دل خوبان تو برنجـــــــی ، دل جــــــــولا بربايی

شهــــــــره شــــــــهر تو باشی به وفا و به رفاقت

هرکــــــــجا ورد زبانی و مـــــــــثل های خدايی

به خدا معجــــــــــــــره ها ميکنی و کار بزرگان

" تو بزرگی و در آيينهً کـــــــــــــوچک ننمايی "

 

 

سرود حزب

 

بيا که حزب جور کنيم ، عيـــــش فراوان دارد

شهرت و دبدبه و شــــــــوکت شاهـــــان دارد

ثروت ومعــــــــدن لاجـــــــورد به يغما ببريم

غارت و سرقــــــــت ما نه جرم نه تاوان دارد

کار ما کار ســــــــياسی و بســـــی آسان است

احتياجی کم و بيش به ريـــــــش و پالان دارد

حزب ما به عضــــو خود منصب عالی بخشد

کرسی رهبــــــــــــری و بست قوماندان دارد

عزت ووقار ما عضـــــــويت حـــــــزب بود

که نيازی نه به ايمان نه به وجـــــــــدان دارد

قدرت و سلـــــــــطه حزب از همه برتر باشد

هرچه آدم بکشد ، نه جــــــرم نه پرسان دارد

مرد حزبی زن منشی ، خود منشی زن حزب

قدرت مرکـــــــــــزی اش برهمه فرمان دارد

کارآبادی ميـــــــــــــــــهن چقدر دشوار است

شاد باد آنکه فروشــــــــش به دل ارمان دارد

اجــــنبی مالک اين ملک اگر گشت چه باک

ضررش هيچ ولی نفع دو چـــــــــــندان دارد

معـــــــدنش گر نتــــــــــوانيم کشيدن خود ما

بايدش زود فروشيم که نقصــــــــــــــان دارد

کار حزب جلــــــــــــسه و امنيت رهبر باشد

کار اعمار وطن نه سر نه سامـــــــــان دارد

صلح کشور نـــــــبود شامل برنامـــــه حزب

چونکه با صلح نه عهـــــدی و نه پيمان دارد

قوت و دهشــــت حزب است که سرها شکند

هم زند مشــــــت به دهان هر که دندان دارد

صلح جويان وطن را همـــــــــــــه نابود کند

قاتل و ته کوی و مخــــــــــبر و زندان دارد

هر که در حزب رود زود به ثـــروت برسد

چونکه دستی به طـلا و لعل و مرجان دارد

سفرخــــــــارج حزبی سفـــــــرشاهان است

در بغل چــــــــــک سفيد زبانک افغان دارد

نان او گرم و شـــراب سرد و کبابش چالان

هيــــــــچ پروای نه گرمی نه زمستان دارد

گر بخــــــــــواهی به مقامات بلندش برسی

يک دو بارخايه بمال که چوکی و نان دارد

 

کربلای وطن

 

نپرورم به دل هـــــــــــرگز بجز فنای وطن

که پرورانده چنــــــــــان زشت اوليای وطن

ستايشــــــــش نمــــــــــــــايم نخوانمش مادر

که من به عمــــــــــر نديدم دمی وفای وطن

کشيده دامن وصل و فــــــــــــــراق گسترده

دل و روان ملول دارم ازجــــــــــفای وطن

اگر تنش ببرند و چهـــــــــــــــار پاره کنند

نسوزد اين دل سنـــــگم به گريه های وطن

ديار غربت از آن برگــــــــزيده ام که مباد

مشام من بکند بو مگر هــــــــــــوای وطن

حريم و حرمت نامــوس خويش داده به باد

زبســــــــــکه داده عنانش به پستهای وطن

زبسکه پـرورش ناسپاس و بدسرشتان کرد

نسوخت دل به وطن ، شاه و هم گدای وطن

جبين گشـــــاده به دزدان روزگار از لطف

که برده معــــدن لاجورد و هم طلای وطن

نشانده آن همـــــه غارتگران به کرسی ناز

که برده صروت و آثار پربهــــــــای وطن

کشيده دست نوازش به ســـــــــوی غداران

که لوت کرده همه داشــــــته و غنای وطن

ندانمــــــــــش چه بــــــــود رمز انقلاباتش

که علم گشته زبــــــون جهل پيشوای وطن

زدست ناپســـــــران پليد گشــــــــــته ملال

کبود گـــشته سرو روی و سينه های وطن

زبس حسين و علی کشتــــه شد به چنداول

که گشته دامـــــن کوه دشت کربلای وطن

نمانده است بجز مشتی ازخرابه های تنش

دگر امـــــــــيد ندارم به بود يا بقـای وطن

کجاست دســــــــت نوازش که باز بستاند

زاوليای فرومايه خــون و خونبهای وطن

خدا گناه نبـــــــــــخشد به روز رســتاخيز

که نام گيری از اولاد بـــــــــد لقای وطن

 

عشق پيری

 

دلم رها زغــــــم و شادمـــــــان نمی ماند

که گردش زمانه به کام کســــان نمی ماند

هميشه ميرســدم اين صدا زغيب به گوش

که دور چرخ ترا اين چـــــــنان نمی ماند

گلی که پرورشش ميکنــــم به صد محنت

اگر بهار شگـــــوفان کند خزان نمی ماند

هـــــــــوای ميکده دارد دل جنون زده ام

خدا گـــــــــــواست که پيرمغان نمی ماند

هـــــــــزار جان عزيز ارفدای عشق کنم

دراين معامله سـود ماند و زيان نمی ماند

بوقت پيری از آن عشـــق مهوشان جويم

ولی که عشق ندارد جــــــــوان نمی ماند

به وعده های وصالش نمی شوم خورسند

که عمر کوته من جـــــــــاودان نمی ماند

نصيب ار بودم بــــــــوسه ای زلعل لبش

قضا گـــــــــــــذارد و قد کمان نمی ماند

عجب مدار که ميسوزم و نمی کشم آهی

که سوزعشــــق به پيری فغان نمی ماند

 

کره خر

روســــــــــــايی عامی و ساده          داشــت يک کره خر و گوساله

ازقضــا چوچه گاو خر مردند          گاو شيـــــری و کره خر ماندند

کره را ماده گاو پـــــــروردی          شير خود را نثار وی کــــردی

بچه های صغــــــير روستايی          مانده بود بی پنــير و شيرچايی

روستايی نيــــــــــــازمند خدا           که کــــــــــند حل مشکل او را

کره خـــــــر را خدا دهد آفت           تا شــــــود بچه های او راحت

ليک آن کره ماند و گاو بمرد           روستايی زغم نخفت و نخورد

گفـــــت ای خالق و خدای خلق

گاو از خر چسان نکردی فرق

 

آيينه مجاهد

 

ای مجاهد ای ستمگر دين و ايمانت چه شد

ای تبه کار زمان آن عهـد و پيمانت چه شد

جانور گشتی چرا ، سيـمای انسانت چه شد

فخر اهريمن شدی ، نام مســــلمانت چه شد

                                   پرده عصمت دريدی ترس يزدانت چه شد

                                   نغمه عفريت خواندی ورد قــرآنت چه شد

تا که از بيگانگان درس جــنون آموختی

مام ميهــــن را به تن پيراهن غم دوختی

پرده و چادر دريدی ملک عفت سوختی

دختران ميهنت براجنـــــــــبی بفروختی

                                  همــــــــــــت افغانی و فخر نياکانت چه شد

                                  رسم ناموس داری و آمال و ارمانت چه شد

درنهادت بسکه احساس مــــــــروت کشته شد

شهر و ده در زير راکتــها به خون آغشته شد

دشت و صحرای وطن ازکشته هايت پشته شد

باغ و بوستان وطن بی بار گشـــت و تشنه شد

                                 ای خرابی آفـــــــــرين آباد و عمرانت چه شد

                                 ای سحاب تيره رعدت سوخت بارانت چه شد

ازبر و بوم وطــن صحرای محشـــر ساختی

دين و ايمانت به يک دو در قمـــارت باختی

برزن و فرزند ميــــــــــهن بی ترحم تاختی

کودک و گهواره را در جوی خون انداختی

                              کار فرعون ميکنی فرمان يردانت چه شد

                              ذکر باطل ميکـــــــنی آيات قرآنت چه شد

زير توپت گشــــــــــــته آثار نياکان سرنگون

شاخ و برگ و قامت سرو گلـــستان واژگون

خاکدان گشته است آن دارالامان و چهلستون

خانقا و مدرسه هم مکتـــــــــــب و دارالفنون

                               سوختی آثار نظـــــــم و نثر فرقانت چه شد

                               آتش افگندی به طبع و نشر برهانت چه شد

کشتی ايمان به طــــوفان دادی ای طغيانگر

گوش برفرمان عصيان دادی ای عصيانگر

خوب فرمانبردی از دشـمن تو ای ويرانگر

هم پيامبر از تو ناراضی و هم غفـــــرانگر

                                    مصحف و مسجد به خون آلودی ايمانت چه شد

                                     نشه قدرت شـــــــــدی سوگند و پيمانت چه شد

شهرت اشرار يافتی بســـــــکه قتل آموختی

غرق در دالر شـدی وقتی که جعل آموختی

بی ادب ماندی نه اخلاق و نه عقل آموختی

فعل شيطانی و طـاعوتی چه سهل آموختی

                                    رشته الفت بريدی رحـــم و ارفانت چه شد

                                    تخم نفرت کاشتی و لطف و اشفاقت چه شد

اقتدا کـــــــــــردی به کافر تا که گشتی مفتخر

ورد شيطان خواندی اندر کعبه گشتی حيله گر

قول و بول تــــــــــــــو يکی باشد نباشد معتبر

فعل و کردارت همه زشت است گويم مختصر

                                   وعده ها و وعظ ها و صدق و گفتارت چه شد

                                    جامه شيطان به بر کردی و دسـتارت چه شد

ای مجاهد دشمـــــــن خاکی و ايمانت زراست

چشم ها و گوشهايت مثل شب کور و کر است

روز محـــــــشر شاهد اسم تو ماه و اختر است

نام بدنام و ســـــياهت لکــــــــه هر دفتر است

                                     عقل و هوشت باختی ، تدبير و افکارت چه شد

                                     بی سبب ياغی شــــدی پالان و افسارت چه شد

لاف صـــــــلح و آشتی بالای منبر ميزنی

حرف صاف و راستی بسيار کمتر ميزنی

از برای قتل و غـارت پاچه ات بر ميزنی

مال بيت الـــمال را از بام و از در ميزنی

                                     حقه بازی پيشه کــردی  رسم اجدادت چه شد

                                      فعل بد بسيار کـردی وعظ و ارشادت چه شد

گرد ميز صلح صحبت ريش درازی ميکنی

درقسم خوردن بســی گردان فرازی ميکنی

درعمــــــل با سرنوشت ملک بازی ميکنی

چونکه در ميهن فروشی سرفرازی ميکنی

                                 شوکت و مجد و صفا و فخر اشرافت چه شد

                                  عظمت و جاه و جلال مــهد اسلافت چه شد

کاکلت خواب پريشان است وای از ريش تو

نوش تو خون يتيـــــــمانست وای از نيش تو

دزد و غــــــارتگر بود ياران دور انديش تو

پيشه ات کشتار انسان است وای از کيش تو

                                      اهريمن گشتی نشـــــان و نام انسانت چه شد

                                     بی عطوفت گشتی و تيمار و درمانت چه شد

شب به دزدی ميروی اموال غارت ميـکنی

روز در مسند به نفع خـود قضاوت ميکنی

هم به مسجد ميروی وعظ و امامت ميکنی

آفرينت امر قــــــــــرآن را رعايت ميکنی

                                       سجده و سجاده گم کردی و فرقانت چه شد

                                       لاف تقوی ميزنی پاکی وجــــدانت چه شد

چند روزی در وطن کف خوان و جادوگر شدی

طالعت بيــــــــــــدار شد برملک زور آور شدی

عاقبت گشتی وزير و صـــــــــــاحب دفتر شدی

ميهـــــــنت بفــــــروختی و خوب سوداگر شدی

                                       اندرين سودا بجز ايـــمان نقصانت چه شد

                                       بی وطن گشتی نشان و نام افغانت چه شد

طالب مســــــجد بودی يکبار سرکاری شدی

خوجه ئين گشتی و در فکر کلانکاری شدی

جيره خوار قريه بـــودی دزد بازاری شدی

کيسه ات پرگشــت در فکر خريداری شدی

                                شهر و ده را لوث کردی پــندک و بارت چه شد

                                مالک کاروان شدی ، خورجين سرکارت چه شد

کار خوبت دختر همسايه را با زور خواستگاری بود

محفل وعروسی و مهمــــــانيت از پول سرکاری بود

تار تار ريش تو دام و رياکــــــــــــــــــــــــــاری بود

جشن و عيد و هم براتت مـــــــــــــــــردم آزاری بود

سگرت کنت ميزنی ، قطی نصورات چه شد

شربت جو مـــيزنی پرهيز و انکارت چه شد

مال بيت المال را تاراج کــــــــــــــردی زود زود

ثروت ملت زملک اخـــــــــــراج کردی زود زود

درپشاور موتر سرويس را گاراج کردی زود زود

زيـــــــــــــــور ناموس خلق آماج کردی زود زود

نی زمرد ماند نی زر لعل و مرجانت چه شد

معدن و آن لاجـــــــــورد کوهسارانت چه شد

رتبه ها دادی به خويشاوند و باغبان باشی ات

کرسی عضــو سفارت يافت چايدار باشی ات

آمر گمــــــــرک شده دربان و آبدار باشی ات

خند آيد خلــــق و پرچم را به اين اوباشی ات

آفرين ای بی هنر معيار و ميزانت چه شد

بی بصيرت گشتی و خلق نکويانت چه شد

خانه ات پيشاور است ، کابل غريبی ميکنی

درمقامات بلند و پرعــــوايد کاريابی ميکنی

کارت آسان است چـون مردم فريبی ميکنی

پندکت پر شد به رجعــت بی شکيبی ميکنی

خدمتت اينست گويا درد و ايثارت چه شد

ازبرای بازسازی محنت و کارت چه شد

مشورت از اجنبـــــی درکار دولت ميکنی

از مجوس و از يهـودی ها اطاعت ميکنی

ميکشی و زنده ميــــــسازی قيامت ميکنی

فعل بد خود ميکنی شيطان ملامت ميکنی

در سياست بيخرد ماندی کمـــالاتت چه شد

درخيانت بی رقيب ماندی کراماتت چه شد

يادت آيد در سر راه بکس و جيب پاليدنت

نامه ها و گريه و حـــــــرف حق نشنيدنت

وقت تکبير و دعا آن پشــت سر خاريدنت

شام ودکا خوردن ووقت سحــر خوابيدنت

وای ازاين شب زنده داری چشم بينايت چه شد

جرم پـــــــــنهانت اگر اين است پيدايت چه شد

يادت آيد افتـخار و زير لب خنديدنت

در لباس اجنـــبی با ريش بز باليدنت

يادت آيد لين برق و تيلفون درديدنت

يادت آيد اشک مظلوم و يتيم ناديدنت

ظلمت آوردی و آن شهر فروزانت چه شد

وحشت آوردی و ارفاق فراوانـــت چه شد

روز تو ويرانی و جنــگ است وای از شام تو

حرف تو افسون و نيرنگ است وای از دام تو

پخته ات قلب مسلــــــمان است وای از خام تو

لعنــــــــــــــــــت جاويد بادا بر تو و بر نام تو

نام نيکويت کجا شد ، وصف انسانت چه شد

خلق اسلامت اگر اين اســت کفرانت چه شد

مملکت داری به نزدت کار خـــــــــرکاری بود

علم و دانش درنگاهـــــــــت حرف بازاری بود

افتخارت کشتن استاد و شاگرد و ستمگاری بود

درس و تعليم بدعت و برضــــــــد دينداری بود

بی ادب ماندی ادا  و طـرز گفتارت چه شد

بيخرد ماندی دليل و حسن کردارت چه شد

بسکه در امر نظافت چــــــشم پوشی ميکنی

دشمنی با پاکی و پاکـــــــــيزه پوشی ميکنی

هم تعصـــــــب با کلاه هم با دريشی ميکنی

قور گردن را به دستمال پرده پوشی ميکنی

صافی ات دستمال بينی رووروی پاکت چه شد

ميزنی نصوار بينی برس و مســــواکت چه شد

 

ای مجــــاهد باختی ايمان مبارک باشدت

ائتلافت با پشـــک شويان مبارک باشدت

آمدی کابل به غـــارت آن مبارک باشدت

خانمت ماندی به  پاکستان مبارک باشدت

آفرين بر همتت آن وصف اسلامی چه شد

آب اگر اينـــست آن اعمال بدنامت چه شد

ازخدا خواهم که بينم ساعت جان کندنت

ضجه ها و گريه و نيـــــمه شب ناليدنت

تا که خلق آرام گـردد از بغاوت کردنت

درجهنم آرزوی من بود ســــــــــوزيدت

معصيت کردی ووجدان پشيمانت چه شد

باورت گر بر قيامــت بود ايمانت چه شد

 

 

چپن نامه

 

من به قـــــــــــربان سرت ای چپنم                 قد و انــــدام تو زيبد به تنم

بی تو من خواب ندارم شب و روز                 گر نباشی خمک آيد به تنم

چپــنا گرمی جانی چپنا

لايق پير و جوانی چپنا

 

چپنا هر که ترا به تن کند                 هـــــوس سلطنت وطن کند

گاه ملی شـود و غيرتمند                   گاه مجبور که کار زن کند

چپنا فخر زمانی چپنا

چپنا لباس خانی چپنا

 

چپنا قدر تو بسيــــــــــار بود           قد زيـــــبای تو خط دار بود

سبز و سرخ است سراپای تو          زندگی بی تو چه دشوار بود

چپنا بســــکه درازی چپنا

هم لحاف وجانمازی چپنا

 

چپنا عـــــمر فدای تو کنم               روز و شب دعــــا برای تو کنم

نروم هيچ به خارج بی تو              هرچه خواهی به رضای تو کنم

چپنا چه مهـــربانی چپنا

چپنا چه نرم جانی چپنا

 

صد دريشی به فدای تو کنم              وقت خود صرف صفای تو کنم

يک دو تن پودر رختشويی را           همه وقت خرج جلای تو کنم

چپنا پاک و صفايی چپنا

بی اطو زينت مايی چپنا

 

چپنا عشق منی جان منی                    شاهـــــد وفا و ايمان منی

چپنا مهر تو بر دل دارم                    چپنا تو عهد و پيمان منی

چپنا به جسم جانی چپنا

چپنا کمـــی کلانی چپنا

 

چپنا عشق تو بر سـر دارم            چپــــــنا جان تو در بر دارم

آستين های ترا صدقه شوم            هر دو را به تن برا بر دارم

چپنا تو زيب جانی چپنا

چپنا راحــت جانی چپنا

 

گاه امريکه روی گه جاپان            گاه پاريــس روی گه آلمان

گاه درکار سيـــاسی باشی             گاه مهمان شوی در تهران

شب و روز دوان دوانی چپنا

چپنا تخــــــــــت روانی چپنا

 

چپنا بخت تو بيــــــــدار بود        قدمت به دوش سرکار بود

تا که باشی به تن و شانه ما        هـــــــمگی ترا خريدار بود

چپنا ! ای چپنا ای چــپنا !

به تنم چه خوشنمايی چپنا

 

چپنا شهـــــــــــــره عالم شده ای             درجهان فخر به آدم شده ای

می برندت همگی دوش به دوش             فيشن خوشی و ماتم شده ای

چپنا به دل خــريدار تو ام

چپنا به جان گرفتار تو ام

 

درد دل چپن

 

چپنم ، من چپنم ، لباس مردان بودم

چپنـــم ، عبا و هم قبای خانان بودم

چپنــــم ، نشان عزت و يک رنگی

چپنم ، جای نماز هر مسلـمان بودم

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چند روزيســت که پالان شده ام

ازوطن دور و پريشان شده ام

به جنوب غرب شتابان شده ام

عزت وقار مـــن کم شده است

هرکجا که من نمـــايان شده ام

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چند روزيسـت که پالان شده ام

 

ازبدخشــــــــــــــان بربودند مرا

به مزار اطـــــــــــو نمودند مرا

کندهار برده کش و کوب کردند

تاکه بی وضو نمـــــــــودند مرا

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چند روزيســت که پالان شده ام

 

برسرو شانه ســــــــــــــرکار شدم

هم خطـــــــــاکار و هم عيار شدم

روز و شب صرف سياست کردم

از صداقت هـــــــــــمه بيزار شدم

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چــند روزيست که پالان شده ام

 

خسروی کار خردمندان است

رهبـــری کار هنرمندان است

کارمــــــــن فريب مردم باشد

چونکه اين به من آسان است

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چند روزيســت که پالان شده ام

زار و افســـــرده و مجنون گشتم

راست گويم که جـگر خون گشتم

بسکه هر روز مرا می پوشـــــند

رنگ من رفته دگر گــــون گشتم

                                        وای ای وای که پريشان شده ام

                                        چند روزيست که پالان شـده ام

 

 

---

بالا

بازگشت