از هفت گوشه جهان
آتش سوزي بحران جديد
محيط زيست
آتش سوزي هاي اخير در جنگل هاي كاليفرنيا،
ميليون ها دلار خسارت به بار آورد و ميزان گازهاي آلاينده در هواي
شهرهاي اين ايالت به ويژه مناطق مسكوني نزديك، كانون حريق را افزايش داد.
در جريان اين آتش سوزي ها ۱۱ نفر كشته شدند و ۵۰۰ خانه ويران شد. مسئله
مهم اين آتش سوزي ها آسيب پذيري شديد كشورها حتي ممالك
توسعه يافته در برابر حوادث طبيعي است، به صورتي كه آتش نشانان آمريكا
با تمامي تجهيزات و فناوري هاي پيشرفته شان، در روزهاي نخست اين
آتش سوزي وسيع، از مهار آن عاجز ماندند. با در نظر گرفتن اين واقعيت،
كارشناسان هشدار داده اند كه دست كم ۳۰ هزار خانه مسكوني در جوار
جنگل هاي كاليفرنيا در معرض خطر آتش سوزي جدي قرار دارند. شايان يادآوري
است كه آتش سوزي اخير جنگل هاي كاليفرنيا ناشي از وزش بادهاي خشك بود.
جرياني كه ممكن است بار ديگر تكرار شود.
خطر ذرات معلق
پيش از اين و بارها دانشمندان جهان درباره خطرات زيست محيطي
ذرات معلق هشدار داده بودند. اين خطر بيشتر در كمين شهروندان شهرهاي بزرگ و
پرجمعيت و يا به اصطلاح كلان شهرهاست. اما به تازگي دانشمندان جهان هشدار
مي دهند كه زنان خانه دار و نظافتچي هايي كه حرفه اصلي آنها، تميز
كردن خانه هاست، بيش از پيش در معرض ابتلا به بيماري آسم قرار دارند.
برپايه تحقيقات يك موسسه پژوهشي در اسپانيا، زنان نظافتچي در مقايسه با زنان
خانه دار معمولي كه گاهي به نظافت خانه مي پردازند، دوازده درصد بيشتر
در معرض بيماري آسم قرار دارند. بنا به همين گزارش برخي مواد شيميايي شامل مواد
شوينده و پاك كننده ها، بيشترين خطر را در اين زمينه ايجاد
مي كنند.
هند و زباله هاي سمي
هند، كه هم اينك با آلودگي شديد هوا و آب روبه روست، به سرعت در حال
تبديل شدن به محل دفع و دفن جيوه سمي جهان است.
به گزارش خبرگزاري رويتر از دهلي نو، درحالي كه جهان توسعه يافته جيوه
را از رده خارج مي كند، واردات جيوه بازيافت شده و تركيبات جيوه كه بيشتر در
صنايع الكتريكي كاربرد دارد، در هفت سال گذشته به گفته مركز علوم و محيط زيست
هند، شش برابر شده است. يك گروه طرفدار محيط زيست در هند خاطرنشان كرده است
كه اين كشور به سرعت در حال تبديل شدن به محل دفع و دفن جيوه جهان است.
هند به عنوان بزرگ ترين بازيافت كننده پسماند هاي صنعتي جهان،
به طور فزاينده سلامتي شهروندان اين كشور را در معرض خطر قرار داده است.
در هند عمليات بازيافت انواع پسماندها شامل پلاستيك، قطعات رايانه و ضايعات فولاد
رواج دارد كه اغلب باعث انتشار سموم مختلف و فلزات سنگين در طبيعت و
محيط زيست مي شوند.
سرنوشت يك رودخانه
تصميم جديد اسپانيا براي منحرف ساختن بزرگ ترين رودخانه اين كشور به نام
«آبرد» از مناطق حاصلخيز شمال به ناحيه خشك و بي آب و علف جنوب، با مخالفت
شديد هواداران محيط زيست روبه رو شده است. مخالفان اين طرح هشدار
داده اند كه اجراي طرح انحراف رودخانه آبرد، باعث خشكيده شدن و نابودي دلتاي
رود خواهد شد. دلتاي «آبرد» دربرگيرنده ذخيره گاه هاي كم نظير طبيعي
و گونه هاي كمياب حيات وحش است و با اجراي طرح انحراف رودخانه به شدت
دچار آسيب خواهد شد. تشكل هاي زيست محيطي معترض در اسپانيا قصد دارند،
در اين زمينه شكايتي را تسليم كميسيون اروپايي محيط زيست كنند.
حيات وحش قرباني تجارت غيرقانوني
سال هاست كه از بنادر «سنگاپور» براي قاچاق حيوانات وحشي به
ايالات متحده آمريكا استفاده مي شود. قاچاقچيان اين حيوانات را بيشتر از
جنگل هاي ويتنام و اندونزي به صورت زنده صيد مي كنند و سپس از راه بنادر
سنگاپور، به كشورهاي غربي و بيشتر آمريكا صادر مي نمايند. با افزايش قاچاق
حيات وحش از بنادر سنگاپور، برخي از تشكل هاي غيردولتي حامي
حيات وحش در اين كشور درصدد اعتراض برآمده و از دولت سنگاپور خواسته اند
به صورت جدي با اين پديده غيرانساني كه منجر به انقراض گونه هاي زيستي در
خاوردور مي شود، مقابله كند.
«اليزابت بنت»، مدير شكار و تجارت حيات وحش در انجمن حفظ محيط زيست حيات وحش
مستقر در آمريكا گفت: گرفتن اطلاعات دقيق درباره اين كه چه تعداد جانور در
حال انقراض در سراسر جهان قاچاق مي شوند، بسيار مشكل است اما شواهد در
سنگاپور نشان مي دهد كه اين تجارت آسيايي غيرقانوني روبه رشد است.
دولت سنگاپور در پي اعتراض تشكل هاي غيردولتي طرفدار حفظ حيا ت وحش
تاكنون چهار گروه قاچاق حيات وحش در اين كشور را شناسايي و معادل ۳۰۰ هزار
دلار سنگاپور (۱۷۴۲۰۰ دلار) جانوران قاچاق را در پنج ماهه نخست امسال مصادره
كرده است.
به گفته «واديووگوويند»، رييس «ديده بان حيوانات» كه يك موسسه حقوق جانوران
مستقر در سنگاپور است، موقعيت جغرافيايي سنگاپور آن را براي انتقال و ترانزيت
حيوانات بسيار مناسب ساخته است.
از لاك پشت آبي تا طوطي كاكل دار
دولت سنگاپور، در سال ميلادي جاري تاكنون ۲۱ مورد تجارت غيرقانوني حيات وحش
را گزارش داده است. بسياري از اين موارد قاچاق لاك پشت هاي آبي است كه
روي لاك آنها نقش ستاره وجود دارد. اين جانور كه به عنوان حيوان خانگي اغلب از
مدرس، در جنوب هند به دام مي افتد در سنگاپور تغذيه شده و دوباره به آمريكا
برده مي شود.
در شهريور ماه گذشته، يك تبعه هند درحالي در فرودگاه سنگاپور دستگير شد كه ۴۹۹
لاك پشت آبي در چمدانش بود. در (تيرماه) يك سنگاپوري در آمريكا به اتهام
قاچاق ۱۹۸ لاك پشت، ۲۵ لاك پشت آبي و سه سوسمار تحت پيگرد
قانوني قرار گرفت. طوطي هاي كاكل دار استراليايي، معمولاً از اندونزي
قاچاق مي شوند. اما گاهي حيواناتي نيز از قاره آمريكا به اروپا صيد
مي شوند. از جمله مارهاي زنگي و كژدم ها از آمريكا به ديگر نقاط برده
مي شوند، درحالي كه لاك پشت هاي آبي از هند صادر مي شوند.
انجمن حفظ محيط زيست حيات وحش مستقر در آمريكا (دبليو سي اس) گفت: بيش
از نيمي از مناطق محافظت شده آسيا دست كم يك گونه از پستانداران بزرگ
خود را به خاطر تجارت غيرقانوني حيات وحش از دست داده اند.
به همين دليل كرگدن هاي سوماترايي و تمساح هاي سيامي در معرض انقراض
هستند. طبق يك برآورد جديد، تجارت حيات وحش جهاني سالانه ۸ ميليارد دلار ارزش
دارد. بيشترين فعاليت قاچاقچيان گونه هاي حيات وحش روي جنگل هاي
حاره آسيا متمركز است.
همچنين به گفته كارشناسان مقياس و تاثير تجارت غيرقانوني حيات وحش در آسيا به
طور كلي بيشتر از ساير نقاط جهان است.
در ويتنام، ۱۲ گونه - شامل فيل آسيايي و بوفالوي آب هاي وحشي - در واقع در ۴۰
سال اخير به خاطر شكار بي رويه و تجارت حيات وحش منقرض شده است.
در ميانمار شمالي، ببرها بر اثر شكار بي رويه در معرض انقراض كامل قرار
دارند.
به دليل استفاده از استخوان هاي ببر براي ساخت نوعي داروي سنتي در چين، نسل
اين حيوان در آسيا در معرض نابودي قرار گرفته است.
تجارت ستمگرانه
حيوانات قاچاق شده را اغلب درون جعبه هايي با فشار جا مي دهند،
به طوري كه اين جانوران از استرس، گرسنگي و بي آبي رنج
مي برند. برخي از آنها بر اثر فشار خرد شده و مي ميرند.
كليفورد وارويك، سرپرست گروه دامپزشكي زنده كه يك هيات مشاوره براي رفاه و حفظ
محيط زيست خزندگان است، گفت: «قاچاقچيان از وسايل پنهاني مانند جاسازي در
چمدان ها استفاده مي كنند. حيوانات كوچك را در جوراب ها
مي پيچند يا ميان رخت هايي كه بايد شسته شود، پنهان مي كنند.»
در ارديبهشت ماه گذشته يك قاچاقچي حيوانات وحشي در يك تاكسي در شهر سنگاپور
هنگامي دستگير شد كه چند بچه مار را در جيب هايش جاي داده بود. همچنين به
گزارش جمعيت ديده بان حيات وحش بازرسان گمرك بارها با صحنه هاي فجيع
و تكان دهنده اي از بسته بندي حيوانات وحشي توسط قاچاقچيان مواجه
شده اند از جمله در يكي از فرودگاه هاي اروپا، از يك محموله متعلق به يك
قاچاقچي لاك پشت هايي كشف شدند كه سرها و پاهايشان با نوارچسب به داخل
لاك آنها چسبانده شده بود و حيوانات را مانند نعلبكي و چسبيده به هم
بسته بندي كرده بودند. هدف قاچاقچيان اين بود كه در حد امكان تعداد بيشتري از
لاك پشت ها را در داخل يك كارتن مقوايي جاي بدهند و بارها، بازرسان با
اجساد حيوانات وحشي كه در شرايط غيرقابل تحمل اسارت جان داده اند، روبه رو
شده اند.
مقامات گمرك سنگاپور شهريورماه امسال در پي كشف ۲۹۳۸ لاك پشت با نقش ستاره،
گفتند: علاقه مندان به نگهداري حيوانات در كشورهاي ثروتمند عامل و مشوق اصلي
قاچاق حيوانات وحشي و جداسازي آنها از زيستگاه هايشان هستند. آنها حاضرند تا
۱۰۰۰ دلار براي يك طوطي كاكل دار استراليايي بپردازند.
بازگشت به زيست بوم وحشي
در اين حال هزينه هاي گزاف مانع از آن است كه گروه هاي زيست محيطي
براي بازگرداندن جانوران به زيست بوم هاي آنها اقدام كنند.
به عنوان مثال بابت بسته بندي، هزينه پست هوايي و ساير هزينه هاي مربوط
به بازگرداندن ۱۸۳۰ لاك پشت ستاره دار سرجمع بالغ بر حدود ۸ هزار دلار
سنگاپوري هزينه شد.جانوران بزرگ تر هزينه هاي بيشتري دارند.
لوئيس انجي، رييس انجمن پژوهش ها و آموزش جانوري كه يك گروه غيردولتي دفاع از
حقوق حيوانات در سنگاپور است، گفت: «ما مي خواهيم شش ميمون را به تايلند
بازگردانيم. اما احتمالاً هر ميمون پنج هزار دلار سنگاپور هزينه دارد.
همچنين طبق گزارش باغ وحش سنگاپور، جانوران وارداتي غيرقانوني اكنون
اتاق هاي قرنطينه در اين باغ وحش را پر كرده اند.
گروه هاي زيست محيطي مي گويند: قوانين سنگاپور بسيار ضعيف است و
نمي تواند جلوي قاچاق را بگيرد. چون هر قاچاقچي پس از شناسايي و دستگير شدن،
براي بار اول، با پرداخت پنج هزار دلار سنگاپور آزاد مي شود، اين مقدار
جريمه براي فردي كه در تجارت حيات وحش يعني دومين تجارت غيرقانوني در جهان پس
از مواد مخدر فعال است، مبلغ قابل توجهي نيست.
افرادي كه در سنگاپور به تجارت غيرقانوني حيات وحش محكوم مي شوند با يك
جريمه پنج هزار دلار سنگاپوري يا با ۱۲ ماه زندان روبه رو مي شوند
و يا هر دو جريمه را بايد بپردازند.
به گفته اين كارشناس براي كسي كه در كار تجارت جانوران غيرناياب فعاليت دارد،
پرداخت جريمه بسيار آسان است، زيرا او بابت قاچاق به درآمدهاي به مراتب بيشتري دست
مي يابد. به اين ترتيب زندگي بخش مهمي از جمعيت حيات وحش جهان
ملعبه سوداندوزي شبكه هاي تجاري - دلالي شده است. شايد وقت آن فرا رسيده كه
جامعه جهاني براي نجات حيات وحش به راه حل هاي جدي تري روي
بياورد.
از همشهری