«ميز گرد سياسي تحليلي راديو دري برونمرزي مركز خراسان»
منافع ملي
( واژه ها و انديشه ها )
تهيه كننده: گروه سياسي راديو دري
کارشناسان :
1-غلام سخی منیر ( مدیر مسئول روزنامه انیس )
2-سرور جوادی ( مدیر مسئول هفته نامه مشارکت ملی )
3-عبدالحفیظ منصور ( مدیر مسئول نشریه پیام مجاهد )
بنام خدا و با سلام خدمت شما شنوندگان رادیو دری صدای جمهوری اسلامی ایران مرکز خراسان و همراهان صمیمی برنامه واژه ها و اندیشه ها . امیدواریم ایام بکام و گذرزمان بر وفق مرادتان باشد . در نظر داریم در این برنامه به موضوع مهم و جنجال برانگیز امنیت بپردازیم و پیرامون استقرار صلح و ثبات با میهمانان برنامه به گفتگو بپردازیم . امیدواریم که تا پایان برنامه ما را همراهی بفرمائید . اما میهماننان عزیزی که ما را در این برنامه یاری خواهند کرد عبارتند از :
1-دانشیار سخی منیر ، مدیرمسئول محترم روزنامه دولتی انیس
2-آقای سرور جوادی ، مدیر مسئول محترم نشریه مشارکت ملی
3-آقای عبدالحفیظ منصور ، مدیر مسئول محترم نشریه پیام مجاهد
که خدمت این عزیزان سلام عرض می کنیم و حضورشان را در برنامه ای که از طریق تلفن با ما در ارتباط هستند گرامی می داریم . ابتدا سخن را با جناب آقای غلام سخی منیر آغاز می کنیم .
سؤال : آقای منیر لطفاً شما دیدگاه تان را درخصوص چگونگی امنیت بفرمائید و این که پس از گذشت سه سال از روی کارآمدن نظام جدید در افغانستان وضعیت امنیتی را چگونه ارزیابی می کنید ؟
جواب : در این رابطه باید بگویم که پس از سقوط طالبان افغانستان و به ویژه شهر کابل پایتخت کشور همیشه با چالشهای امنیتی مواجه بوده است . و این مسئله بغرنج بودن وضعیت امنیتی در کشور گاهی قوس صعودی داشته است وگاهی هم قوی نزولی داشته است . وزارت داخله ( کشور ) نیروهای ائتلاف بین المللی وسایرنهادهای امنیتی تلاش کرده اند تاهرچه زودتر بر چالشهای امنیتی در شهر کابل موفق شوند و فضای بهتر زندگی از نظر امنیت را برای افغانستان مخصوصاٌ شهر کابل میسر می گردانند . اما یک چیز را نباید فراموش کرد و آن این است که اوضاع امنیتی شهر کابل همواره در نوسان بوده است . و چند روز قبل نیز وزیر داخله طی کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که جرائم جنایی در شهر کابل رو به کاهش است .
اما کشته شدن یک مشاور انگلیسی مربوط به وزارت انکشاف و دهات و سایر مسائلی که رخ داد نشان داد که هنوزهم شهر کابل به یک چالش امنیتی گرفتار است .
گوینده : با تشکر از آقای منیر سؤال بعدی را با آقای منصور مطرح می کنیم .
سؤال : جناب آقای منصور بفرمائید که شما بعنوان یک تن از فعالان سیاسی افغان وضع امنیتی را در شرایط کنونی چگونه مورد ارزیابی قرار می دهید ؟
آقای منصور می گوید :
ما از ابتدا متوجه این مسئله بوده ایم و بارها اظهار کرده بودیم که سیاست های دولت و جامعه جهانی در راستای تأمین امنیت و صلح در افغانستان نتیجه معکوس دارد و با این روشها نمی توان صلح و امنیت را در افغانستان برقرار کرد و براساس همان بینش ها بوده که ما در حال حاضر وضع افغانستان را از لحاظ امنیتی برتر از سه سال قبل می بینیم .
سؤال : جناب آقای جوادی شما بعنوان یک کارشناس مسائل سیاسی افغانستان ویکی از اربابان جراید بفرمائید که وضع امنیتی را پس از گذشت سه سال از روی کارآمدن نظام جدید در افغانستان چگونه تحلیل می کنید ؟
آقای جوادی می گوید :
خدمت تان عرض کنم که وضعیت امنیت افغانستان را می توان از دو سه زاویه نگاه و بحث کرد . اول اینکه جنگ طولانی در افغانستان و حاکمیت افراد در هر محل و منطقه در سه سال قبل وجود داشت پایان یافته است که این خود یک نقطه ای مثبت در راستای تأمین صلح و ثبات و امنیت در افغانستان محسوب می شود .
دوم اینکه شبکه هایی که در گذشته افغانستان عامل ناامنی ها بودند وباعث بروز جنگها شده بودند و نه تنها اوضاع داخلی افغانستان را گرفتار تشنج و بحران کرده بودند بلکه در خارج از مرزهای افغانستان نیز مشکلاتی را برای منطقه و حتی جهان ببار آورده بودند . که در حال حاضر این شبکه ها یا ضعیف شده اند ویا از بین رفته اند که این خود باز نقطه ای مثبت است درتحولات و مسئله امنیت . اما اگر امنیت را از دید پلیسی مطرح نمائیم به این معنی که تا چه اندازه مردم نسبت به جان و مال و حقوقشان احساس امنیت می کند از این نظر هنوز چالشهای بزرگی وجود دارد . اگرچه که در موارد اول و دومی که عرض کردم هم صددرصد آن محورهایی که در ناامنی های کشور مؤثر بوده اند را نمی توان پایان یافته دانست . اما با توجه به این که عمق و گسترش ناامنی ها در افغانستان بسیار وسیع و عمیق بوده شرایطی که در طی سه سال گذشته بوجود آمده است را می توان امیدوارکننده دانست . اما در رابطه با مسئله سوم که عرض کردم می بینیم که وضعیت برتر از گذشته است و بعضاً شاهد آدم ربایی ها ، ترورها وکشته شدن افرادی بخاطر مال ودارایی شان هستیم .
گوینده : جناب آقای جوادی از شما متشکرم و امیدوار هستیم که افغانستان و مردم شریف آن در کوتاه مدت شاهد صلح و ثبات و امنیت دائمی باشند . واین کشور با هیچگونه معضل امنیتی مواجه نگردد . از اظهارات کارشناسان برنامه چنین برمی آید که از وضع امنیتی کشور چندان خرسند نیستند . وبنا به وجود مشکلات و مسائل امنیتی در کشور اقدامات به عمل آمده را چندان قناعت بخش نمی دانند و این در حالی است که تنها نیروهای نظامی خارجی در این کشور به بیش از 25 هزار نیروی می رسد و افزون بر آن نیروهای ارتش و پلیس ملی افغانستان نیز روز تا روز به صفوف نیروهای امنیتی و نظامی می پیوندند . حال این سؤال مطرح می شود که علل عدم کامیابی نهادهای نظامی و امنیتی در استقرار ثبات و امنیت کدام است و آیا این نیروها ناکارآمد هستند یا علل و عوامل دیگری پشت قضیه وجود دارد .
از آقای منیر خواهش می کنیم که نظرشان را در این رابطه ابراز نمایند .
آقای منیر می گوید :
مسئله ای را که شما به طور خاص مطرح کردید که باموجودیت نیروهای ناتو و نیروهای حافظ صلح در افغانستان هنوز هم تشویشهایی در رابطه با مسئله امنیت وجود دارد و من فکر می کنم که این تشویشها همچنان ادامه خواهد داشت . تا این که افغانستان صاحب یک نیروی قوی و مجهز با تکنولوژی روز و آموزش دیده در برابر چالشهای امنیتی که وجود دارد گردد تا بتوان در برابر هرگونه تهدیدات امنیتی از کشور و مردم دفاع کند و همانطور که امنیت در افغانستان فعلاٌ نسبی است همانگونه تأثیرات نیروهای ناتو و سایر نیروهای خارجی و فعالیت های ارتش و پلیس ملی افغانستان نیز نسبی می باشد و ما امیدوار هستیم که این مسئله هرچه زودتر سیر صعودی را طی کند .
گوینده : جناب منصور بفرمائید که شما نسبت به این قضیه چه دیدگاهی دارید ؟ و چرا علیرغم حضور نیروهای ناتو و ائتلاف و پلیس و ارتش ملی افغانستان هنوز افغانستان پس از گذشت سه سال موفق نشده است امنیت لازم را بدست بیاورد ؟
آقای منصورمی گوید :
باید بگویم که این مسئله امنیت با مسائل گوناگونی ارتباط دارد و نمی شود که امنیت را صرفاٌ از طریق توسل به زور و به نمایش گذاشتن ادوات جنگی تأمین کرد . مردم افغانستان تجربه کافی جنگ را دارند و نمی شود که از این طریق امنیت را تأمین کرد وبا سرنیزه هیچگاه نخواهیم توانست دل های مردم را تسخیر کرد . اما در رابطه با نیروهای بین المللی کمک به امنیت افغانستان ( آیساف ) و نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا و حضور و گشت و گزارشان در شهرهای افغانستان نظر ما این بوده و هست که بجای این که امنیت را تأمین کند باعث کینه و کدورت و بدبینی مردم افغانستان نسبت به این نیروها خواهد شد و مردم افغانستان که همواره در مقابل نیروهای بیگانگان تاریخ پرافتخار را پشت سر گذاشته اند با دیدن عساکر خارجی ها در شهر و دیارشان از یک طرف در برابر آنان حساس می شوند و از جانب دیگر اعتمادشان نسبت به دولت افغانستان صلب خواهد شد . و ما براین نکته تأکید داشته و داریم که خوب است نیروهای خارجی مستقر در افغانستان به ویژه در شهر کابل در حاشیه شهر و بدوراز چشم و دید مردم جابجا گردند و در صورتی که خطر جدی متوجه شهر نباشد آنها نباید بی دلیل در داخل شهر به افت و آمد بپردازند . و بجای آن بگذراند که نهادهای امنیتی خود افغانستان مسئولیتی را که درقبال تأمین و حفظ امنیت شهروندان دارد بدوش بگیرد . ویکی از دلایل ناکارآمدی نیروهای امنیتی کشور این است که هیچگاه به مسئولیتهای خویش به خوبی واقف نبوده و همواره بار مسئولیت تأمین امنیت به هر دلیلی بدوش نیروهای خارجی بوده است که به همین دلیل شاهد بروز حساسیت ها در مقابل این نیروها بوده و هستیم و اگر از همان آغاز حکومت موقت و انتقالی در سه سال قبل وظیفه حفاظت از شهر و امنیت را بدوش نیروهای امنیتی داخلی می گذاشتند . تاکنون طبعاً تجارب زیادی را کسب می کردند و نتیجه قطعاً بهتر از وضعیت فعلی بود و همانطور که گفتیم مقوله امنیت به مسائلی همچون بازسازی ، برنامه های کلان دولت ، مبحث انتخابات و مسائل حقوق بشر ارتباط دارد . که در راستای تأمین امنیت مسئله جمع آوری سلاح از فاکتورهای مهم بشمار می رود ونظر ما این بود که دولت باید طرحی پیاده می نمود که مردم سلاحهای در اختیارداشته شان را به ریش سفیدان و بزرگان اقوام ومحلاتشان تحویل دهند و مسئله دفاع ملکی ( غیرنظامی ) بوجود می آمد و اهل هر قریه و روستا خودشان امنیت منطقه شان را بدون استفاده از سلاح گرم به عهده می گرفتند و دولت بجای این همه پول گزافی که جهت جمع آوری سلاح و تأمین امنیت بمصرف می رساند مسئولین محلی مناطق را مسئول امنیت تعیین می نمود که این کار می توانست هم درجلب اعتماد مردم و هم برای تأمین امنیت کشور مفید واقع شود .
گوینده : بهرحال یکی از عواملی که در استمرار ناامنی و عدم ثبات در افغانستان در سطح رسانه ها و حلقات سیاسی مطرح است حضور بقایای طالبان است که به گفته آنها همواره در مناطق مختلف افغانستان به ایجاد ناامنی ها و بروز خشونت و اقدام می کنند و به همین علت نیز گفته می شود که دولت برای پایان دادن به این ناآرامی ها باب مذاکره با طالبان را آغاز کرده است و حتی به ادعاهای برخی جریان های سیاسی کشور دولت هم اکنون پستهایی را نیز در اختیار برخی از چهره های طالبان قرارداده است . سؤالی که مطرح می شود این است که علیرغم گشوده شدن باب مذاکره با طالبان و سهمگیری آنان در دولت چنانچه گفته می شود چرا تاکنون ثبات و امنیت در افغانستان آنگونه که باید استقرار نیافته و طالبان همچنان یکی از فاکتورای عمده ناامنی در افغانستان بشمار می روند . جناب آقای منیر ، لطفاً شما پاسخ و نظرتان را بگوئید .
آقای منیر می گوید :
مسئله طالبان یک مسئله و سؤال جنجال برانگیز در افغانستان است . طوری که شما هم آگاهی دارید در مدت 15 روز گذشته در مورد نوعی مذاکرات پشت پرده میان طالبان و دولت اخبار و گزارشاتی منتشر شده است . هم سخنگوی ریاست دولت و هم سایر ارگان های مربوط به این مسئله در مورد مذاکراتی که طالبان یا گروههای آنها با دولت داشته اند صحت داشته است .
اما مفهوم مذاکراتی که طالبان با دولت افغانستان این نیست که مجموعاٌ تمامی نیروهای طالبان یا نیروهایی که با القاعده ارتباط دارند اینها همه در حال مذاکره هستند .
چنانچه از رسانه ها و خبرها می شنویم که بعضی از افراد گروه طالبان اصلاٌ این مذاکرات را رد می کنند . در حالیکه در پشت پرده مذاکراتی جریان دارد و دولت تلاش می کند نوعی از مشارکت ملی در ساختار افغانستان جدید ایجاد گردد .
و این هم واضح است که در بین نیروهای طالبان هم افراد میانه رو و هم نیروهای افراطی حضور دارند و تاکنون آنچه که عملکردهای این گروه نشان می دهد نیروهای افراطی طالبان هنوزهم با دولت در حال مخاصمه هستند و به ادامه تهدیدات خود تأکید می کنند . وروند دمکراسی و رخدادهای مهمی که در افغانستان در حال وقوع می باشد را رد می کنند . ما باید این انتظار را داشته باشیم که نیروهایی که مخالف باهمین روند هستند دست به اقدامات تخریبی بزنند و اعمال تروریستی خویش را پی بگیرند و نمی شود که ما انتظار آن را داشته باشیم که با وجود و حضور چنین نیروهای خشونت طیف هیچگونه پدیده ناامنی را در کشور شاهد نباشیم .
گوینده : جناب آقای جوادی شما اظهارات آقای منیر را شنیدید ، بفرمائید که نظر شما در این باره چه می باشد ؟
جناب آقای جوادی می گوید :
خدمت شما عرض کنم که موضوع طالبان یک موضوع جنجالی است . و این که طالبان بیایند و در حکومت افغانستان شریک شوند من فکر می کنم که این نه در صلاحیت دولت کنونی افغانستان است و نه در صلاحیت نیروهای خارجی و دومی که در قضایای افغانستان دخیل هستند . بلکه در صلاحیت اراده مردم افغانستان است و مردم هم از طریق پارلمان منتخب شان می توانند تصمیم بگیرند که آیا یک چنین جریانی می تواند با آن سابقه ای که دارد به دولت بپیوندد و در حکومت سهیم باشد یا خیر . که متأسفانه تاکنون چنین پارلمانی هم در افغانستان وجود ندارد .
واما این که طالبان به عنوان یک شهروند افغانستان حق زندگی داشته باشند و مجدداٌ برگردند به زندگی عادی خویش . مسلم است که هر حکومتی که باشد باید برای تأمین ثبات کشور این کار را بکند و هرکسی که این زمینه را فراهم نماید یک گام مثبت است . اما هیچ کسی آنان را نمی تواند ضمانت کند که بازهم در برابر قانون و اراده مردم از آنان دفاع نمایند وتضمین دهد که افراد طالبان مورد هیچ گونه بازخواستی قرار نخواهند گرفت . کما اینکه هیچ کسی در افغانستان هیچ جنایتکاری را در آینده امیدوار هستم که نتواند تضمین کند و هیچ مقام و شخصیتی هم نباید مانع آن شود تا کسانی که در حق مردم افغانستان جفا نموده اند به محاکمه کشانده شوند . اما اگر ازنظر سیاسی موضوع پیوستن طالبان به حکومت را تحلیل نمائیم من فکر می کنم با توجه به عملکردهای گذشته این گروه و جنایاتی را که درافغانستان انجام دادند وبا توجه به وابستگی های خارجی که داشتند وحتی دنیا را تهدید می کردند وباعث تخریب تمامی بنیادهای سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی در افغانستان شدند این یک چیز خودسرانه ای نبوده بلکه اهدافی درازمدت بوده که متأسفانه از سوی کشور همسایه افغانستان یعنی پاکستان دنبال می شد و من فکر می کنم که پیوستن طالبان به دولت انگیزه های سیاسی هم دارد و تنها آنطوری که توجیه می شود صرفاٌ مسئله امنیتی مطرح نیست و این باید مورد بحث قرار بگیرد که آیا آمدن طالبان و پیوستن آنها به دولت موجب بهتر شدن امنیت در کشور می شود یا باعث خواهد شد فرصت دیگری را در اختیار آنان قرار دهد . و این طبیعی است که طالبان کارهای تخریبی شان را در جهت گرفتن امتیازات بیشتر از دولت ادامه خواهند داد .
گوینده : بسیار خوب بازهم امیدوار هستیم که در آینده نزدیک شاهد افغانستان آرام و بدون دغدغه امنیتی باشیم . و در این جا آخرین سؤال برنامه افغانستان را مطرح می کنم و آن این که برای رسیدن به امنیت و استقرار ثبات دائمی در افغانستان چه باید کرد ؟
سؤال : جناب آقای عبدالحفیظ منصور بفرمائید که شما چه راهکاری را برای رسیدن به امنیت مطمئن پیشنهاد می کنید ؟
آقای عبدالحفیظ منصورمی گوید :
من قبل از این هم بصورت کلی بیان کردم که تأمین امنیت یک مقوله یک بعدی نیست وبا عزل ونصب کادرهای دولتی مشکل حل نخواهد شد بلکه این یک بخشی از مسئله خواهد بود و این یک برنامه چندبعدی است که در مجموع دولت باید سیاست های کلان خود را در بخشهای مختلف در این رابطه عیار بسازد .
گوینده : جناب جاویدی بفرمائید که شما برای رسیدن به امنیت دائمی و استقرار ثبات چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید ؟
آقای جاویدی می گوید :
یکی از راهکارها می تواند این باشد که یک نوع صمیمیت کاری و رابطه تنگاتنگ بین مردم و ارگانهای امنیتی بوجود آید . و هرقدر که نیروهای امنیتی در هر کشوری قوی و نیرومند باشند ، اما در رابطه آنان با مردم ضعیف باشد طبیعی است که نخواهند توانست به هدف نهایی شان که همانا تأمین امنیت است دست یابند . اما متأسفانه در سیستم نیروهای امنیتی افغانستان هنوز هم سیستم بسیارقدیمی و کهنه ای حاکم است که براساس حاکمیت این نیروها بر مردم تنظیم شده است نه براساس همکاری متقابل واین که نیروهای امنیتی وظیفه حفاظت از مردم را دارند . و موضوع دیگری که درمسئله تأمین امنیت در کشور نقش اساسی ایفا کند هماهنگی بین نهادها وارگانهای امنیتی کشور است . و من فکر می کنم که هنوز در افغانستان این روحیه وجود دارد که هرکسی که می خواهد کاری انجام دهد ویک دستاوردی را برای کسب امتیاز از دولت یا بعنوان افتخار بر مردم تقدیم بکند بنابراین امکان این وجود دارد که هریک از ارگان های امنیتی برای تضعیف یکدیگر کارشکنی بکند . در حالیکه نباید هدف چنین باشد بلکه هدف باید تأمین امنیت باشد و به وسیله هرکسی که ممکن است که این امر نیازمند یک همکاری و همدلی و یک مکانیزمی دارد که بین ارگان ها همکاری ایجاد کند وامیدوار هستیم با فعال شدن نهاد فرماندهی کل نیروهای مسلح این هماهنگی بوجود آید . اما مسئله بعدی موضوع تجهیز نیروهای امنیتی کشور است چرا که پلیس و نیروهای امنیتی کشور با وسایل و امکانات ابتدایی فعالیت می کنند . که حتماٌ باید مورد بازنگری و تقویت قرار گیرند . اما از همه مهمتر مسئله اجرای قانون است و متأسفانه در این رابطه هم باید بگویم که همان قوانین 35 سال پیش در ادارات امنیتی کشور حاکم است که باید قانونی جایگزین آن شود که اولاًٌ وظایف ارگانهای امنیتی را از همدیگر تفکیک نماید و حوزه های کاری آنان را مشخص نماید و بعدهم یک نهاد بازخواست کننده نیز در قانون پیش بینی شود تا کارها براساس و معیارهای قانونی در جهت تأمین امنیت کشور پیش برود و تا زمانی که این مسائل جدی گرفته نشوند من فکر می کنم که امنیتی در کشور بوجود نخواهد آمد و اگر کار مثبتی هم انجام شود برمی گردد به توانمندیهای شخصی برخی ارگانها وافراد نه به کل سیستم امنیتی کشور .
گوینده : در پایان از آقای منیر می پرسیم که بفرمائید نظر جنابعالی دراین رابطه چه می باشد ؟ و چه راهکارهایی را برای صلح و ثبات و امنیت پایدار در کشور پیشنهاد می کنید ؟
آقای منیر می گوید :
برای اینکه در افغانستان یک امنیت قابل کنترل داشته باشیم بهترین راهکار در شرایط کنونی این است که اول باید تلاش کرد نیروهای پلیس ملی خود را با تجاربی که طی سه سال گذشته داشته ایم مجهزتر بسازیم .
اما این را هم نباید فراموش کنیم که افغانستان نه تنها باچالشهای امنیتی مواجه است بلکه همانطور که می بینیم در سراسر کشور نه تنها با تروریست ها و خرابکاران مواجه هستیم بلکه مسئله مافیای جهانی ، کشت موادمخدر ازجمله مسائلی است که در شرایط امنیتی کشور تأثیرگذار است و هرقدر که تدابیر دولت بصورت مجموعی و عناصری که برامنیت تأثیر می گذارد انسجام پیدا کند و در یک برنامه منظم استراتژی امنیتی بصورت انسجام یافته پیاده شود . افغانستان شاید طی شش ماه آینده نسبت به حال حاضر بهترین نمودار امنیتی در کشور را خواهد داشت .
گوینده : به این ترتیب رسیدیم به پایان برنامه و از توجه شما شنوندگان عزیز تشکر می کنیم و همچنین از میهمانان و کارشناسان برنامه نهایت سپاس را داریم .
بالا
بعدی * صفحة دری * بازگشت